Infectiepreventie voorkomt infecties die het voorschrijven van antibiotica nodig maken. Het helpt ook de verspreiding van resistente bacteriën voorkomen. Bovendien is infectiepreventie een onderdeel van goede zorg, óók in de gehandicaptenzorg.
Het belang van infectiepreventie
Jaarlijks overlijden wereldwijd zo’n 700.000 mensen aan de gevolgen van antibioticaresistentie. Mensen kunnen bij resistente bacteriën overlijden aan eenvoudige infecties als een blaasontsteking. In Europa alleen al ongeveer 25.000 doden per jaar. In 2050 ligt het aantal doden volgens schattingen van de Verenigde Naties op 10 miljoen.
In sommige verpleeghuizen is 1 op de 3 cliënten drager van een multiresistente bacterie. Bij 57% van de verpleeghuizen werden er aanwijzingen gevonden voor een cluster ESBL-E, wat mogelijk duidt op verspreiding binnen het verpleeghuis. Deze resultaten zijn niet direct te extrapoleren naar de gehandicaptenzorg vanwege de grote diversiteit aan aangeboden zorg- en woonvormen. De inschatting is echter wel dat deze resultaten vergelijkbaar zouden kunnen zijn voor cliënten met complexe medische zorgbehoeften, waarvan is aangegeven dat die sterke overeenkomsten vertonen met de verpleeghuiszorg. (Bron: Memo RIVM ABR en infectiepreventie in de gehandicaptenzorg)
De belangrijkste conclusies uit dit RIVM-onderzoek waren:
- De doelgroepen zijn heel verschillend met elk hun eigen medische en gedragsproblemen. Eén aanpak is dus minder geschikt: maatwerk op locatie is belangrijk.
- Basishygiëne is in de gehele sector niet vanzelfsprekend, mede omdat dit in de opleiding van veel medewerkers niet voldoende aan bod komt.
- Er is behoefte aan voorlichting en een goede balans tussen huiselijkheid en veiligheid.
- De risico’s zijn niet overal even groot. Extra aandacht is bijvoorbeeld nodig voor woonlocaties met gemeenschappelijk sanitair, plekken met veel contactmomenten (zoals dagcentra), groepsvervoer, mensen met LVB (wegens onvoldoende hygiënebesef) en mensen met EMB (door de intensieve zorg met vaak veel ziekenhuisbezoeken).
- Er moet meer aandacht komen voor aansluitende en up-to-date richtlijnen (wat te doen bij een uitbraak?) en voor het kweek- en antibioticavoorschrijfbeleid.
Bekijk hier de volledige risicoanalyse van het RIVM (maart 2020).
Nuttige links
- WHO Antimicrobial resistance (who.int)
- RIVM Antibioticaresistentie | RIVM
- Memo RIVM ABR en infectiepreventie in de gehandicaptenzorg
- ZonMw Resistentie - ZonMw
- Hoe belangrijk is de basishygiëne (filmpje)
- Impact MRSA bij medewerker (filmpje)
- Video's hygiëne en infectiepreventie | Kennisplein Zorg voor Beter
- Wat is antibioticaresistentie
Filmpje 1
Filmpje 2 - Hoe voorkom je verspreiding van antibiotica resistentie
Filmpje 1
Filmpje 2
Filmpje 3
Vragen of feedback?
Meer informatie over wat het zorgnetwerk voor jouw organisatie kan betekenen? Neem dan contact op met onze projectleider Maartje Hanning.
